خلاصه کتاب آخرین درس بازیگری

جمع آوری و تلخیص دکتر مازیارمیر

عنوان کتاب:

آخرین درس بازیگری
مؤلف اصلی:

گردآوری‌شده از آموزه‌های کنستانتین استانیسلاوسکی

ویراستاران و مترجمان:

ماهین اسکویی و ناصر حسینی مهر

ناشر:

نشر نگاه

ساختار و محتوای کتاب

این کتاب مجموعه‌ای از درس‌ها، گفتارها و تحلیل‌هایی است که حول سیستم مشهور استانیسلاوسکی در بازیگری گردآوری شده است. محتوای کتاب به طور کلی به بخش‌های زیر تقسیم می‌شود:

1. **بخش اول: حقیقت و باور (آخرین درس)**
این بخش شامل متنِ آخرین جلسه درس استانیسلاوسکی با هنرجویان هنرستان تئاتر مسکو در ماه مه ۱۹۳۸ است. محور اصلی این درس، تمرکز او بر **«کنش های فیزیکی»** است. او در این دوره از زندگی حرفه‌ای خود به این نتیجه رسیده بود که برای بیدار کردن و حفظ یک **«احساس»** واقعی روی صحنه، بازیگر باید ابتدا بر کنش فیزیکی متمرکز شود. این ایده، سنگ بنای «سیستم» او در آخرین سال‌های زندگی‌اش بود.

2. **بخش دوم: متد استانیسلاوسکی و سبک برشت**
این بخش یک مقاله تحلیلی است که به مقایسه سیستم استانیسلاوسکی با برتولت برشت، دیگر غول تئاتر قرن بیستم، می‌پردازد. نکته جالب این مقاله این است که نتیجه می‌گیرد برشت در اواخر عمر تحت تأثیر سیستم استانیسلاوسکی قرار گرفت و معتقد بود **«باید از تئاتر استانیسلاوسکی یاد گرفت»**. او عمق نگاه استانیسلاوسکی به شخصیت انسان را تحسین می‌کرد، حتی اگر در روش با او اختلاف نظر داشت.

3. **بخش سوم: استانیسلاوسکی و تئاتر انسان‌گرا**
در این بخش، نویسنده بر فلسفه، جهان‌بینی و جهان شاعرانه استانیسلاوسکی تأکید می‌کند و او را به عنوان یک متفکر انسان‌گرا در عرصه تئاتر معرفی می‌کند.

4. **بخش چهارم: رهایی فیزیکی در «سیستم» استانیسلاوسکی**
این مقاله به قلم ناصر حسینی‌مهر، به اهمیت **آزادی و رهایی فیزیکی** بدن بازیگر در چارچوب سیستم استانیسلاوسکی می‌پردازد.

ضمائم

کتاب شامل فهرست کاملی از نمایش‌هایی است که در تئاتر هنری مسکو (مخف ت)، که استانیسلاوسکی از بنیانگذاران آن بود، به روی صحنه رفته است.

اهمیت تاریخی و هنری کتاب

* **ارثیه استانیسلاوسکی:** این کتاب بر جایگاه استانیسلاوسکی به عنوان یکی از تأثیرگذارترین افراد در تئاتر قرن بیستم تأکید می‌کند. «سیستم» او با نام‌های «بازیگری متد» یا «متد اکتینگ»، بازیگری را متحول کرد و با ترویج واقع‌گرایی روانشناختی و حقیقت عاطفی، بر همه چیز از رئالیسم سوسیالیستی تا رئالیسم روانشناختی آمریکا تأثیر گذاشت.
* **پل ارتباطی با بازیگری مدرن:** کتاب نشان می‌دهد که چگونه آموزه‌های استانیسلاوسکی، مستقیم تا بازیگران مشهور هالیوود ادامه یافته است. شاگردان او مانند ریچارد بولسلاوسکی و ماریا اوسپنسکایا این سیستم را به آمریکا بردند و پایه‌های «آکتورز استودیو» را بنا نهادند. این مؤسسه تحت مدیریت لی استراسبرگ، بعدها بازیگران افسانه‌ای مانند **مارلون براندو، جیمز دین، آل پاچینو، رابرت دنیرو و مریلین مونرو** را تربیت کرد.
* **اتصال مترجمان:** ترجمه این کتاب از این جهت بسیار معتبر است که ماهین اسکویی، یکی از مترجمان، خود از شاگردان سنت استانیسلاوسکی محسوب می‌شود.