حفاظت گفتار و حفاظت کلامی برای مدیران پروژه‌های محرمانه و اطلاعات محرمانه
حفاظت گفتار و حفاظت کلامی برای مدیران پروژه‌های محرمانه و اطلاعات
حفاظت گفتار و حفاظت کلامی برای مدیران پروژه‌های محرمانه
مقدمه
در دنیای امروزی که فناوری اطلاعات در حال پیشرفت است، حفظ اطلاعات محرمانه و حفاظت از گفتار و کلام افراد
کلیدی در پروژه‌های حساس بسیار اهمیت دارد. اطلاعات محرمانه شامل هر نوع داده، اطلاعات یا فرآیندی هستند
که اگر به دست غیرمجازان برسند، میتوانند خسارات اقتصادی، قانونی و اعتباری جبران‌ناپذیری برای سازمان
ایجاد کنند. در این مقاله، به بررسی استانداردها، تهدیدات، راه‌حل‌ها و مطالعات موردی در این زمینه می‌پردازیم تا
مدیران پروژه بهترین رویکردها را برای حفاظت از اطلاعات محرمانه در پروژه‌های خود اتخاذ کنند.
اول
راه و روش بزرگان
تمامی شرکتهای دولتی و خصوصی که تکنولوژی بالا و یا اطلاعات محرمانه ای در اختیار داشته و دارند و نه فقط در
امور امنیتی و نظامی و استراتزیک بلکه در بیزینس هم اگر از این وحدت رویه استفاده کنند در سیره عملی و نظری
بزرگان قرار می گیرند پس گام نخست حرکت در این مسیر است با تمام سختیها و پیچیدگی ها…
دوم
استانداردهای بین‌المللی برای حفظ اطلاعات محرمانه
استانداردهای امنیتی مانند ISO 27001 و NIST SP 800-171 ابزارهای معتبری برای حفظ اطلاعات محرمانه به
شمار می‌آیند. ISO 27001 به عنوان یک استاندارد شناخته‌شده جهانی، مدیریت امنیت اطلاعات را تنظیم و
راهنمایی میکند تا سازمان‌ها بتوانند سیستمهای موثری برای مدیریت ریسک امنیتی و حفظ اطلاعات حساس
خود پیاده‌سازی کنند. همچنین، NIST SP 800-171 برای حفاظت از اطلاعات غیردولتی کنترل شده در سیستم‌ها و
سازمان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سوم
تهدیدات و ریسک‌های محرمانه شدن اطلاعات
عدم رعایت استانداردهای حفاظتی و نقض اصول امنیتی می‌تواند به تهدیدات جدی برای اطلاعات محرمانه و
اطلاعات شخصی منجر شود. به عنوان مثال، در سال ۲۰۱۷، شرکت Equifax مورد حمله قرار گرفت و حدود ۱۴۳
میلیون رکورد کاربر را از دست داد. این حمله ناشی از نقض امنیتی در تنظیمات سیستمی و عدم پیاده‌سازی
مناسب تدابیر امنیتی بود که موجب خسارات اقتصادی و اعتباری جبران‌ناپذیر شد.
چهارم
بهبود فرهنگ امنیتی
جهت مقابله با این تهدیدات، لازم است که سازمان‌ها فرهنگ امنیتی قوی و پایداری را ترویج کنند. آموزش و
آگاهی‌دهی به کارکنان درباره خطرات امنیتی، سیاست‌های حفاظتی و نحوه گزارش دهی در مواجهه با حملات
امنیتی اساسی است. همچنین، باید تأکید شود که همه اعضای سازمان در پیاده‌سازی رویه‌های حفاظتی و
استفاده از ابزارهای امنیتی مختلف همکاری کنند.
پنجم
استراتژی‌ها و رویه‌های حفاظتی
برای حفظ اطلاعات محرمانه و جلوگیری از وقوع حملات امنیتی، لازم است که سازمان‌ها به استراتژی‌ها و
رویه‌های حفاظتی زیر توجه کنند:
– مدیریت دسترسی:
ایجاد سیاست‌ها و رویه‌های دقیق برای کنترل دسترسی به اطلاعات حساس، اعمال
اصول حداقل دسترسی و مانیتورینگ فعال دسترسی‌ها.
– رمزنگاری:
استفاده از رمزنگاری قوی برای محافظت از داده‌های حساس هنگام انتقال و ذخیرهسازی آن‌ها.
– آموزش و آگاهی‌دهی:
آموزش به کارکنان درباره اهمیت حفظ اطلاعات محرمانه، خطرات امنیتی و نحوه
گزارش دهی در صورت شناسایی نقض‌های امنیتی.
– مانیتورینگ و تشخیص نفوذ:
مانیتورینگ و تشخیص نفوذ این وازه بیشتر در علم پزشکی قبلا استفاده می شد اما امروزه بیشتر در امور حفاظتی هم جای خود را باز نموده است. بررسی و پایش فعالیت‌های نامتعارف و تشخیص به موقع واکنش به حملات امنیتی با استفاده از سیستمهای
مدیریت تهاجم.
ششم
مطالعات موردی
حمله به شرکت Target در سال ۲۰۱۳ یکی از مطالعات موردی است که نشان میدهد عدم پیروی از
استانداردهای امنیتی و نقص در رویه‌های حفاظتی می‌تواند به خسارات جبران‌ناپذیری برای سازمان منجر شود. در
این حمله، اطلاعات حساس مشتریان شرکت Target به دست مهاجمان رسید که علاوه بر خسارات مالی، به
آسیب به اعتبار شرکت نیز منجر شد.
نتیجه‌گیری
حفظ اطلاعات محرمانه و حفاظت از گفتار و کلام در پروژه‌های حساس امری بسیار حیاتی و اساسی است و شاید باید گفت بسیار سرنوشت ساز است پس توجه به موارد فوق می تواند بسیار بسیار مهم باشد .
لزوم آموزش گسترده و قوی و در بازه های زمانی تکرار شونده می تواند نقش تعیین کننده ای در این میان داشته باشد
چک لیست فوق امنیتی، تخصصی و جامع برای حفاظت از گفتار و کلام در بالاترین سطح امنیتی
چک لیست فوق امنیتی، تخصصی و جامع برای حفاظت از گفتار و کلام در بالاترین سطح امنیتی (مشابه استانداردهای CIA یا هر سازمان امنیتی مشابه) ارائه شده است.
این چک لیست بر اساس اصول «دفاع در عمق» طراحی شده و تمامی جنبههای فیزیکی، فنی و انسانی را پوشش میدهد.
—
چک لیست فوق امنیتی حفاظت از گفتار و کلام (سطح STANAG 6 / Tier 0)
هدف: ایجاد محیطی امن برای گفتگوهای طبقهبندیشده در سطح فوقسری، به گونهای که خطر استراق سمع غیرمجاز (شنود) به صفر مطلق نزدیک شود.
—
فاز ۱: ارزیابی و برنامهریزی پیش از گفتگو (Pre-Conversation Assessment)
# مورد توضیحات وضعیت (✅/❌)
۱.۱ تعیین سطح طبقهبندی: سطح طبقهبندی اطلاعاتی که قرار است مطرح شود دقیقاً مشخص شده است (مثلاً: فوقسری، خاص).
۱.۲ ضرورت گفتگو: آیا این گفتگو ضروری است؟ آیا میتوان از روشهای دیگر غیرکلامی (نوشتار امن، سیگنال) استفاده کرد؟
۱.۳ مجوزهای لازم: تمامی participants دارای مجوز امنیتی معتبر و متناسب با سطح گفتگو هستند.
۱.۴ حق Need-to-Know: تأیید شده که هر فرد حاضر در جلسه، برای انجام وظایفش نیاز مطلق به دانستن این اطلاعات دارد.
۱.۵ مکان یابی و بازرسی (Site Survey): مکان گفتگو از قبل توسط متخصص امنیتی بازرسی فیزیکی و فنی (ضد شنود) شده است.
—
فاز ۲: امنیت محیط فیزیکی (Physical Environment Security)
# مورد توضیحات وضعیت (✅/❌)
۲.۱ انتخاب اتاق مناسب: استفاده از اتاقک یا اتاق مخصوص گفتگوهای امن (SCIF – Sensitive Compartmented Information Facility) یا اتاقی که دارای ویژگیهای زیر باشد: – فاقد پنجره به بیرون – دیوارها، سقف و کف از جنس بتن مسلح و عایق صدا – درب مجهز به قفل امنیتی و آببندی شده
۲.۲ کنترل دسترسی فیزیکی: – تنها افراد مجاز اجازه ورود دارند. – نگهبان یا سیستم کنترل تردد در ورودی مستقر است. – هیچ امکان ورود غافلگیرانه وجود ندارد.
۲.۳ آببندی صوتی (Acoustic Sealing): – کلیه منافذ درز درب، کانالهای تهویه، پریزهای برق و لولهها با مواد جاذب صدا (آکوستیک سیل) مسدود شدهاند. – سیستم تهویه مطبوع مجهز به «مُهساز صوتی» (Audio Masking) است.
۲.۴ بازرسی ضد شنود (TSCM): – بازرسی فنی ضد شنود (Technical Surveillance Counter-Measures) توسط تیم متخصص و قبل از هر جلسه حساس انجام شده است. – این بازرسی شامل تشخیص فرستندههای رادیویی فعال و غیرفعال، بررسی میدانی و بررسی خطوط برق و تلفن است.
۲.۵ حوزه امنیتی (Security Zone): ایجاد یک حریم امنیتی (Buffer Zone) در اطراف اتاق گفتگو تا از نزدیک شدن غیرمجاز افراد جلوگیری شود.
—
فاز ۳: امنیت فنی و الکترونیکی (Technical & Electronic Security)
# مورد توضیحات وضعیت (✅/❌)
۳.۱ ممنوعیت وسایل الکترونیکی: – همه وسایل الکترونیکی شخصی (تلفن همراه، ساعت هوشمند، لپتاپ، تبلت، هندزفری بلوتوث) به طور فیزیکی خارج شده و در کابینتهای قفلدار فارادی در خارج از اتاق نگهداری میشوند. – حتی دستگاههای خاموش نیز ممنوع هستند.
۳.۲ جلوگیری از نشت الکترومغناطیسی (TEMPEST): در صورت استفاده از任何 تجهیزات الکترونیکی مجاز در اتاق، باید مطابق با استانداردهای TEMPEST باشند تا از نشت اطلاعات از طریق امواج الکترومغناطیسی جلوگیری شود.
۳.۳ سیستم تولید نویز سفید (White Noise): دستگاههای تولید نویز سفید با طیف گسترده در اتاق نصب و فعال شدهاند تا گفتگوها برای میکروفونهای احتمالی خارج از اتاق غیرقابل تشخیص شوند.
۳.۴ کنترل سیستمهای ارتباطی: – خطوط تلفن ثابت قطع شده است. – هیچ اتصال اینترنتی در اتاق وجود ندارد. – سیستمهای ویدیو کنفرانس مگر اینکه به طور خاص برای سطوح فوقسری certified شده باشند، ممنوع است.
—
فاز ۴: پروتکلهای حین گفتگو (During Conversation Protocols)
# مورد توضیحات وضعیت (✅/❌)
۴.۱ تعیین سطح صدا: گفتگو با lowest possible level of voice (آهسته) انجام شود.
۴.۲ پروتکل “نیاز به دانستن” حین گفتگو: حتی در میان حاضرین، فقط در مورد اطلاعاتی صحبت شود که برای همه حاضرین ضروری است. از افشای اطلاعات اضافی خودداری شود.
۴.۳ کنترل اسناد: هرگونه سند یا یادداشت فیزیکی used در جلسه، باید در پایان جلسه جمعآوری و مطابق دستورالعمل archives یا معدوم شود.
۴.۴ نظارت بر محیط: یک مسئول امنیتی در داخل یا خارج از اتاق، هوشیاری خود را نسبت به هرگونه صدای غیرعادی یا فعالیت مشکوک حفظ میکند.
—
فاز ۵: اقدامات پس از گفتگو (Post-Conversation Procedures)
# مورد توضیحات وضعیت (✅/❌)
۵.۱ بازبینی و یادآوری: رئیس جلسه به طور خلاصه پروتکل محرمانگی را به همه attendees یادآوری میکند (چه چیزی را میتوانند بازگو کنند و برای چه کسی).
۵.۲ معدومسازی secure یادداشتها: کلیه یادداشتهای گرفته شده بلافاصله در دستگاههای خردکن امنیتی (High-Security Shredder) معدوم شوند.
۵.۳ گزارشنویسی: در صورت لزوم، گزارش رسمی در یک محیط امن و کنترلشده نوشته شود، نه بر اساس حافظه در دفتر کار شخصی.
۵.۴ بازرسی خروج: اطمینان حاصل شود که هیچ سند، یادداشت یا وسیله ذخیرهسازی اطلاعاتی به طور غیرمجاز از اتاق خارج نمیشود.
—
فاز ۶: آموزش و آگاهی نیروی انسانی (Human Factor & Training)
# مورد توضیحات وضعیت (✅/❌)
۶.۱ آموزش مستمر: تمامی پرسنل به طور منظم در مورد تهدیدات استراق سمع، تکنیکهای مهندسی اجتماعی و پروتکلهای امنیتی آموزش میبینند.
۶.۲ تعهدنامه محرمانگی: همه شرکتکنندگان به صورت کتبی متعهد به رعایت محرمانگی اطلاعات مطرح شده شدهاند.
۶.۳ فرهنگ امنیتی: ایجاد فرهنگی که در آن گزارشدهی درباره شکافهای امنیتی یا رفتارهای مشکوک تشویق شود و عادی باشد.
—
نکات نهایی بسیار مهم:
· هیچ سیستمی کاملاً امن نیست: این چکلیست خطر را تا حد زیادی کاهش میدهد اما آن را به صفر نمیرساند. ترکیب چندین لایه امنیتی (Defense in Depth) کلید موفقیت است.
· پارانویای سازنده: در این سطوح، یک میزان سالم از “پارانویا” ضروری و حرفهای محسوب میشود.
· تجدید نظر دورهای: این چکلیست و پروتکلها باید به طور منظم و با توجه به پیشرفت تکنولوژیهای شنود و ضد شنود به روزرسانی شوند.
· اختصاصیسازی: این یک چکلیست عمومی است. برای هر محیطی باید با توجه به معماری، تهدیدات خاص و امکانات موجود، اختصاصی شود.
این چک لیست را باید به عنوان یک سند زنده در نظر گرفت که همواره نیاز به بازبینی و بهروزرسانی دارد.
