جنگ 12 روزه تمام شد اما جنگ بقا کسب و کارها اغاز شد
با سلام و احترام،
این راهبردها بر اساس اصول انعطاف‌پذیری سازمانی (Organizational Resilience)، مدیریت بحران، اقتصاد مقاومتی، و بازسازی پس از فاجعه (Post-Crisis Recovery)
طراحی شده‌اند.
🌪️مرحله صفر
درک عمق فاجعه و تغییر ذهنیت
> پس از این جنگ، 12 روزه دنیای قبلی وجود ندارد. شما یا بازساز می‌شوید یا نابود.
✅ چک‌لیست ذهنیتی:
– [ ] پذیرش این واقعیت که اقتصاد قدیم مرده است.
– [ ] تغییر از ذهنیت “سودآوری” به “بازماندن و بازسازی”.
– [ ] پذیرش **تورمدو یا سه رقمی به عنوان پایه جدید محاسبات مالی
– [ ] درک اینکه **دولت نمی‌تواند همه را نجات دهد** — کسب‌وکارها باید خود را نجات دهند.
**مثال:** یک کارخانه تولیدی کنسرو در اصفهان که قبلاً با حاشیه سود ۱۵٪ کار می‌کرد، اکنون باید با حاشیه منفی ۳۰٪ و تورم روزانه ۵٪ کار کند — اما هدف، حفظ
اشتغال و زنجیره تأمین است، نه سود.
مرحله نخست
ارزیابی وضعیت فعلی
🔍 اقدامات فوری:
۱. ارزیابی منابع بقا:
– نقدینگی باقیمانده (حتی اگر به دلار یا طلا باشد)
– موجودی کالا و مواد اولیه
– وضعیت نیروی انسانی (چه کسانی زنده‌اند، چه کسانی آماده بازگشت هستند)
– وضعیت تجهیزات و زیرساخت فیزیکی
۲. ارزیابی زنجیره تأمین:
– آیا تأمین‌کنندگان اصلی هنوز فعالند؟
– آیا مسیرهای حمل‌ونقل ایمن هستند؟
– آیا بانک‌ها/پرداخت‌ها کار می‌کنند؟
۳. ارزیابی نیازهای جامعه محلی:
– چه کالاها/خدمات **ضروری** هستند؟ (غذا، آب، دارو، سوخت، ابزار تعمیرات)
– آیا می‌توانید محصول خود را به کالای ضروری تبدیل کنید؟
مثال: یک شرکت تولیدکننده می‌تواند خط تولید خود را به …… تغییر دهد — حتی با بسته‌بندی ساده تر و قیمت پایین تر مطابق الگوهای جدید
✅ چک‌لیست ارزیابی اولیه
– [ ] موجودی نقدینگی و دارایی‌های قابل تبدیل → ثبت دقیق
– [ ] وضعیت کارکنان → تماس تلفنی/حضوری با حداقل ۵۰٪ نیروها
– [ ] وضعیت کارخانه/دفتر → بازدید فیزیکی و عکس‌برداری از خسارات
– [ ] وضعیت تأمین‌کنندگان → تماس با ۳ تأمین‌کننده کلیدی
– [ ] نیازهای جامعه محلی → نظرسنجی سریع از ۱۰ مشتری/همسایه
🛠️ مرحله دوم
بازسازی عملیاتی
🎯 اهداف:
– بازگشایی محدود با منابع موجود
– تمرکز بر کالاهای ضروری و خدمات حیاتی
– ایجاد شبکه‌های غیررسمی تأمین و توزیع
🔧 اقدامات عملیاتی:
۱. تغییر مدل تولید/خدمات:
– ساده‌سازی محصولات (کاهش تنوع، تمرکز بر اساسی‌ترین نیازها)
– استفاده از مواد اولیه جایگزین (Local Substitution)
– تولید با نیروی انسانی دستی‌تر (در صورت قطعی برق)
۲. ایجاد شبکه‌های توزیع غیررسمی:
– همکاری با مساجد، خانه‌های محله‌ای، دکه‌های سیار
– استفاده از دوچرخه یا موتورسیکلت برای توزیع در محله‌ها
۳. پرداخت‌های غیرنقدی و غیررسمی:
– مبادله کالا به جای پول (Barter System)
– استفاده از ارزهای پایدار (دلار، طلا، حتی سیم کارت شارژ!)
– ایجاد سیستم اعتبار محلی (مثل “بون” یا “کوپن”)
**مثال:** یک نانوایی می‌تواند به جای پول، **کارت‌های اعتباری نان** به خانواده‌های نیازمند بدهد که با خدمات (تعمیر لوله، نظافت، نگهبانی) قابل بازپرداخت باشند.
✅ چک‌لیست بازسازی عملیاتی
– [ ] تغییر محصول به نسخه ساده‌شده ضروری
– [ ] شناسایی ۳ ماده اولیه جایگزین داخلی
– [ ] استخدام ۲ نیروی محلی برای توزیع با موتورسیکلت
– [ ] امضای توافقنامه مبادله کالا با ۲ کسب‌وکار همسایه
– [ ] راه‌اندازی سیستم پیام‌رسانی محلی (تلگرام/واتساپ گروهی)
💰 مرحله سوم
مدیریت مالی در شرایط تورم لجام‌گسیخته
📉 اصول کلیدی:
– قیمت‌گذاری دقیق روزانه(نه ماهانه!)
– دریافت قطعی پیش‌پرداخت برای هر گونه سفارش
– پرداخت به تأمین‌کنندگان به صورت فوری و نقدی
– نگهداری دارایی در قالب کالا، نه پول
📊 روش‌های عملی:
۱. قیمت‌گذاری پویا:
– قیمت را هر صبح بر اساس نرخ دلار/طلای روز تنظیم کنید.
– روی محصولات برچسب “قیمت امروز: …” بزنید.
۲. سیستم پیش‌پرداخت:
– حداقل ۵۰٪ پیش‌پرداخت برای سفارشات.
– دریافت پرداخت به صورت کالا، طلا، یا دلار یا رمز ارز و ….
۳. حسابداری روزانه:
– ثبت تمام درآمدها و هزینه‌ها به دلار یا طلا (نه ریال) و رمز ارز و ….
– استفاده از اپلیکیشن‌های ساده مثل اکسل یا Google Sheets برای پیگیری.
مثال: یک کارگاه تولیدی و خدماتی و یا ……
– قیمت تعمیر صفحه نمایش: ۵ گرم طلای ۱۸ عیار یا معادل دلار روز …..
– دریافت پیش‌پرداخت: ۳ گرم طلا
– پرداخت به تأمین‌کننده صفحه نمایش: فوری و نقدی (به دلار)
✅ چک‌لیست مدیریت مالی
– [ ] قیمت‌گذاری روزانه تمام محصولات/خدمات
– [ ] دریافت حداقل ۵۰٪ پیش‌پرداخت برای هر فاکتور
– [ ] تبدیل ۸۰٪ درآمدها به طلا یا دلار در عرض ۲۴ ساعت
– [ ] پرداخت به تأمین‌کنندگان حداکثر ۲۴ ساعت پس از دریافت کالا
– [ ] ثبت تمام تراکنش‌ها به واحد دلار/طلا در یک فایل اکسل
👥مرحله چهارم
بازسازی سرمایه اجتماعی و اعتماد
💡 اصل کلیدی:
در بحران، اعتماد سرمایه اصلی است — نه پول
🤝 اقدامات:
اول
ایجاد “صندوق اعتماد محلی:
– همکاری با ۵ کسب‌وکار همسایه برای ایجاد شبکه اعتبار متقابل.
– مثلاً: نانوا به آهنگر اعتبار می‌دهد، آهنگر به لوله‌کش، لوله‌کش به نانوا.
دوم
شفافیت مطلق
– اعلام روزانه قیمت‌ها و دلایل تغییر آنها.
– انتشار لیست کالاهای دریافتی/فروخته شده در گروه محلی.
سوم
حمایت از کارکنان
– پرداخت حقوق به صورت **کالا یا خدمات** (اگر پول ندارید).
– ایجاد سیستم “اعتبار خانوادگی” برای کارکنان.
> مثال: یک داروخانه می‌تواند برای کارکنانش “کارت اعتباری دارو” صادر کند که شامل ۱۰ جعبه داروی ضروری در ماه باشد — حتی اگر حقوق نقدی ندهد.
✅ چک‌لیست بازسازی اعتماد (ماه اول):
– [ ] امضای پیمان همکاری اعتباری با ۳ کسب‌وکار محلی
– [ ] انتشار روزانه قیمت‌ها در گروه تلگرامی مشتریان
– [ ] توزیع “بسته حمایتی” به ۱۰ خانواده کارمند/مشتری نیازمند
– [ ] برگزاری جلسه ماهانه با مشتریان برای شنیدن نیازها
– [ ] معرفی یک “نماینده اعتماد” از بین مشتریان برای نظارت
🚀 مرحله پنجم
تحول استراتژیک و بازطراحی کسب‌وکار
🔄 اصول:
– **تغییر مدل کسب‌وکار** از “سودمحور” به “تأمین‌محور”
– **تحول دیجیتال ساده**: استفاده از پیام‌رسان‌ها برای فروش و توزیع
– **همکاری‌های استراتژیک** برای ایجاد اکوسیستم مقاوم
📈 اقدامات:
۱. طراحی مدل کسب‌وکار جدید:
– نقشه‌کشی مجدد زنجیره ارزش با تمرکز بر **کم‌هزینه‌ترین و مقاوم‌ترین مسیر**
– حذف تمام فعالیت‌های غیرضروری
۲. ایجاد “اکوسیستم مقاوم محلی”:
– اتحاد با کسب‌وکارهای مکمل (نانوا + آبمیوه‌فروشی + تعمیرکار)
– ایجاد “بازار محلی مقاوم” با قوانین مشترک قیمت‌گذاری و توزیع
۳. آموزش و توانمندسازی نیروها:
– آموزش‌های سریع: تعمیرات ساده، بارتر، مدیریت مالی تورمی
– ایجاد “تیم‌های چابک” برای پاسخ به بحران‌های جدید
> **مثال:** یک فروشگاه لوازم خانگی می‌تواند به “مرکز خدمات تعمیر و تبادل کالا” تبدیل شود — نه فروش کالای جدید.
✅ چک‌لیست تحول استراتژیک
– [ ] طراحی مجدد مدل کسب‌وکار با تمرکز بر “کالای ضروری/خدمات حیاتی”
– [ ] امضای توافقنامه اکوسیستم مقاوم با ۵ کسب‌وکار همسایه
– [ ] آموزش ۳ دوره کوتاه (۲ ساعته) به کارکنان در مهارت‌های بقا
– [ ] راه‌اندازی “فروشگاه مقاوم” با قیمت‌های ثابت به طلا/دلار
– [ ] ثبت تمام تغییرات در یک “کتابچه تحول کسب‌وکار”
📜 **چک‌لیست ترکیبی نهایی — ۵ مرحله ای (خلاصه اجرایی)**
| مرحله | زمانبندی | هدف اصلی | ۳ اقدام کلیدی |
|——–|———–|————|—————-|
| **۰: ذهنیت‌سازی** | ساعت ۰ تا ۲۴ | پذیرش واقعیت جدید | ۱. تغییر هدف از سود به بقا<br>۲. پذیرش تورم به عنوان پایه جدید<br>۳. عدم انتظار کمک دولتی |
| **۱: ارزیابی** | ماه اول| شناخت منابع و نیازها | ۱. شمارش نقدینگی و کالا<br>۲. تماس با کارکنان و تأمین‌کنندگان<br>۳. شناسایی نیازهای جامعه محلی |
| **۲: بازسازی عملیاتی** | ماه اول | بازگشایی محدود و ضروری | ۱. تولید کالای ساده‌شده<br>۲. ایجاد شبکه توزیع غیررسمی<br>۳. مبادله کالا به جای پول |
| **۳: مدیریت مالی تورمی** |از ماه اول| حفظ ارزش دارایی‌ها | ۱. قیمت‌گذاری روزانه<br>۲. دریافت پیش‌پرداخت<br>۳. تبدیل پول به طلا/دلار/کالا |
| **۴: بازسازی اعتماد** | ماه اول | ایجاد سرمایه اجتماعی | ۱. ایجاد صندوق اعتباری محلی<br>۲. شفافیت در قیمت‌گذاری<br>۳. حمایت از کارکنان به صورت غیرنقدی |
| **۵: تحول استراتژیک** | ماه دوم به بعد | بازطراحی بلندمدت | ۱. طراحی مدل کسب‌وکار جدید<br>۲. ایجاد اکوسیستم مقاوم<br>۳. آموزش نیروها برای بقا و انعطاف |
🧠 نکات نهایی از دکتر مازیار میر مشاور عالی کسب و کار
«در شرایط فاجعه، کسب‌وکارهایی زنده می‌مانند که انسانی‌تر، انعطاف‌پذیرتر، و محلی‌تر عمل کنند — نه آنهایی که بزرگ‌تر یا ثروتمندترند.»
> «تورم لجام‌گسیخته دشمن شما نیست — ذهنیت قدیمی و وابستگی به سیستم‌های مرده دشمن شماست.»
> «هر روز، یک تصمیم بگیرید که فردا را برای یک نفر — حتی یک نفر — بهتر کند**. این، سود واقعی پس از جنگ است.»
📞 خط فوری مشاوره دکتر مازیار میر
> **پیامک به شماره 09120054873 + نام کسب‌وکار + شهر
> → دریافت راهنمای اختصاصی ۳ مرحله‌ای برای شما در ۲۴ ساعت.
✅ این برنامه، لمی، عملیاتی، و قابل اجرا است — حتی در شرایط فاجعه.
✅ هر مرحله با چک‌لیست، مثال، و زمانبندی مشخص طراحی شده.
✅ هدف نهایی: بازسازی کسب‌وکار به عنوان هسته بازسازی جامعه.
اگر نیاز به نسخه اختصاصی برای صنعت خاصی (کشاورزی، خدمات، تولیدی، فناوری) دارید، اعلام کنید تا نسخه سفارشی‌شده را ارائه دهم.
همه با هم، از خرابه‌ها، اقتصاد جدیدی می‌سازیم — نه با پول، با اعتماد، خلاقیت، و مقاومت .
—
دکتر مازیار میر
مشاور عالی کسب‌وکار در شرایط بحرانی
تهران — پس از جنگ ۱۲ روزه مرداد 1404
